Czym jest dieta sensoryczna?

„Dieta sensoryczna” to lista aktywności sensorycznych, które pomagają dziecku zachować spokój i zmysłową organizację, co pozwala na komfortowe zdobywanie i utrwalanie nowych umiejętności.

A opisując dokładniej, jest to indywidualnie dostosowany plan organizacji dnia w domu i żłobku/przedszkolu, obejmujący zajęcia sensoryczne i fizyczne („motoryczne”). Dietę sensoryczną wprowadza się zarówno jako element terapii, ale też jako narzędzie zapobiegawcze przed poznanymi już wyzwaniami w zachowaniu i codziennym funkcjonowaniu.

Dlaczego dieta sensoryczna jest ważna?

Tak jak staramy się stosować zbilansowaną dietę (zawierającą więcej owoców i warzyw, a mniej czekolady), aby zachować dobrą formę i zdrowie, tak samo każdego dnia potrzebujemy zbilansowanej ilości informacji sensorycznych w naszych ciałach, aby umożliwić im prawidłowe działanie. „Dieta sensoryczna” zapewnia dziecku regularne możliwości „kontrolowania” braku równowagi w stymulacji sensorycznej, której mu brakuje, której poszukuje lub której unika, aby upewnić się, że otrzymywana ilość odpowiada poziomowi wymaganemu przez organizm do harmonijnego funkcjonowania.

Ustalana przez terapeutę Si. dieta sensoryczna jest regularnie modyfikowana w celu zaspokojenia indywidualnych potrzeb dziecka w miarę zmian w jego przetwarzaniu sensorycznym lub zmieniających się wymagań środowiskowych.

Kiedy z upływem miesięcy dziecko uczy się samoregulacji zmysłowej (poziomu energii, zachowania, emocji i uwagi) poprzez stosowanie diety sensorycznej, umiejętności takie jak koncentracja, dzielenie się i odgrywanie ról również szybciej dojrzewają. Dzięki temu dziecko może przejść od polegania na innych do samodzielnego radzenia sobie z zadaniami lub sytuacjami.

 

Jakie elementy są niezbędne, aby dieta sensoryczna zakończyła się sukcesem?

Przetwarzanie sensoryczne: dokładne przetwarzanie bodźców sensorycznych w otoczeniu i we własnym ciele.

Planowanie i sekwencjonowanie: sekwencyjne, wieloetapowe wykonanie zadania/działania w celu osiągnięcia dobrze określonego rezultatu;

Uwaga i koncentracja: ciągły wysiłek, wykonywanie czynności bez rozpraszania uwagi i zdolność do utrzymania wysiłku wystarczająco długo, aby wykonać zadanie;

Język receptywny (zrozumienie): Rozumienie języka mówionego;

Funkcjonowanie wykonawcze: Umiejętności rozumowania i myślenia wyższego rzędu;

Stosowanie się: Zdolność dziecka do wykonywania poleceń i próśb.

 

Po czym można poznać, że Wasze dziecko potrzebuje dostosowanej do siebie diety sensorycznej?

Jeśli u kilkulatka występują zaburzenia przetwarzania sensorycznego wymagające wsparcia dietą sensoryczną, dziecko może to wykazać:

Ciągłą potrzebę bycia w ruchu (do tego stopnia, że pomimo chęci nie może skupić się na zadaniu) lub „znudzenie” aktywnością fizyczną;

Niemożność uspokojenia się po przebywaniu w ruchliwym otoczeniu

Trudności w kontrolowaniu impulsów;

Ma problemy z modulacją tonu głosu;

Bycie niespokojnym w grupie lub w tłumie;

Bycie zbyt brutalnym w zabawie;

Brak zrozumienia przestrzeni osobistej innych osób;

Trudności ze snem.

Jak zmodyfikować dietę sensoryczną, by była najbardziej skuteczna?

Często zdarza się, że „im częściej, tym lepiej”, gdy dziecko osiągnie „właściwy” stan organizacji i uwagi, działania związane z dietą sensoryczną pomogą utrzymać ten stan na dłużej w ciągu dnia. Aby zalecenia dotyczące diety sensorycznej były skuteczne, ważne jest, aby włączyć je do zabaw i codziennego życia, najlepiej czyniąc je częścią każdego dnia. Zachęcanie dziecka do wybierania zajęć, które sprawiają mu przyjemność, z listy znanych już skutecznych strategii.

Rejestruj zmiany w zachowaniu dziecka: Efektywne stosowanie diety sensorycznej to proces prób i błędów. Dlatego też, jeśli to możliwe, zapisuj zmiany w zachowaniu odnotowane po zaangażowaniu się w czynność zmysłową oraz intensywność, częstotliwość i czas trwania tej czynności.

Dieta sensoryczna zawsze składa się z szeregu działań ukierunkowanych na różne układy sensoryczne i musi być specjalnie dostosowana do potrzeb dziecka. Aby ustalić, jakiego rodzaju bodźce sensoryczne są wymagane, terapeuta i rodzic współpracują w celu określenia rodzajów bodźców sensorycznych, których potrzebuje dziecko, w oparciu o formalną ocenę, a także obserwacje reakcji dziecka na różne środowiska i wypróbowane aktywności sensoryczne
Działania związane z dietą sensoryczną, które najlepiej odpowiadają jednemu dziecku, niekoniecznie muszą dobrze wpływać na inne. Różne pory dnia i różne środowiska mogą bardziej sprzyjać jednemu rodzajowi wrażeń niż innemu.

Skuteczność zależy od przetwarzania sensorycznego dziecka w danym dniu lub w tym momencie, oraz od środowiska i wymagań stawianych dziecku. Może się okazać, że strategie, które naprawdę dobrze wspierały dziecko wczoraj, nie pomagają dzisiaj. Może się również okazać, że określone strategie zastosowane w danym momencie nie będą odpowiednie tego dnia, ale inne z listy będą. Dlatego działania proponowane w diecie sensorycznej muszą być płynne i zmienne, ale zapewniać spójny rodzaj wsparcia na każdy dzień.

 

 Emilia Adamczyk