Każdy rodzic obserwuje swoje dziecko z uważnością, która współgra z niezawodnym instynktem. Gdy niemowlę zaczyna faworyzować jedną stronę ciała, niechętnie ssie pierś albo długo i rozpaczliwie płacze, w głowie szybko pojawiają się pytania i niepokój. Co, jeśli mimo troski, odpowiedniego ułożenia czy ukojenia, zauważalna jest lekka asymetria głowy, niepokojące napięcia w ciele lub opóźnienie w rozwoju motorycznym?

 

Właśnie w takich sytuacjach coraz częściej pojawia się hasło „zespół KISS”. Budzi ono zarówno ciekawość, jak i kontrowersje. Czym jest KISS? Czy to medycznie uznany syndrom? A może po prostu inna nazwa dla zwyczajnych dziecięcych zachowań?

 

Co to jest zespół KISS?

 

KISS to skrót od Kinematic Imbalance due to Suboccipital Strain, czyli kinetycznej nierównowagi spowodowanej napięciem w okolicy potyliczno-szyjnej. Mówiąc prościej, chodzi o dysfunkcję biomechaniczną na styku podstawy czaszki i kręgosłupa szyjnego (tzw. połączenie czaszkowo-szyjne), która może wpływać na komfort, postawę i ruchy dziecka już od pierwszych tygodni życia.

 

Zwolennicy tej koncepcji, głównie terapeuci manualni i osteopaci zwracają uwagę, że drobne ograniczenia w tym obszarze mogą wpływać m.in. na napięcia w obręczy barkowej, symetrię ciała czy trudności z karmieniem. Pediatrzy i neonatolodzy z nurtu medycyny konwencjonalnej są bardziej sceptyczni: wskazują na brak oficjalnych kryteriów diagnostycznych oraz ryzyko nadinterpretacji zachowań mieszczących się jeszcze w normie rozwojowej.

 

Kiedy warto się przyjrzeć?

 

Zespół KISS bywa opisywany w dwóch podstawowych typach:

 

Typ I, kiedy dziecko wyraźnie przechyla głowę na jedną stronę, a jego ciało układa się asymetrycznie w kształt litery „C”. Może to być widoczne podczas snu, leżenia na macie czy w czasie noszenia.

 

Typ II, kiedy dominują napięcia w górnym odcinku kręgosłupa i charakterystyczne odginanie się do tyłu. Takie dziecko może mieć trudności z karmieniem piersią, być rozdrażnione, unikać bliskości, płakać podczas noszenia czy obracać głowę tylko w jedną stronę.

 

Czy warto reagować?

 

Nawet jeśli nie uznajemy terminu „zespół KISS” za diagnozę, warto potraktować powyższe sygnały jako ważny sygnał obserwacyjny. Asymetria, uporczywe napięcia czy dyskomfort przy karmieniu to powody, by skonsultować się z fizjoterapeutą dziecięcym, terapeutą SI lub osteopatą pediatrycznym. Im wcześniej zostanie wdrożona ewentualna terapia, tym większa szansa na wyrównanie napięć i harmonijny rozwój malucha.

 

Skąd bierze się KISS? Najczęstsze przyczyny

 

Przebieg porodu ma znaczenie

 

Uważa się, że KISS syndrome może mieć swoje źródło w przeciążeniu odcinka szyjnego kręgosłupa i podstawy czaszki, do którego dochodzi podczas porodu. Niektóre czynniki ryzyka obejmują:

 

• poród zabiegowy (kleszcze, próżniociąg)

• bardzo szybki lub przeciągający się poród

• ciąża bliźniacza lub ograniczona przestrzeń w macicy

• wysoka masa urodzeniowa, ucisk na brzuch lub komplikacje z pępowiną.

 

Anatomia, genetyka i indywidualna wrażliwość

 

Niektóre dzieci mają naturalną predyspozycję do występowania tego typu trudności. Może to wynikać z delikatnych różnic anatomicznych, uwarunkowań rodzinnych (choć nie ma na to jednoznacznych dowodów) lub indywidualnej reakcji organizmu dziecka na stres fizyczny. Najważniejsze jest czujne obserwowanie sygnałów i reagowanie, bo to właśnie uwaga i czas są największymi sprzymierzeńcami rozwoju dziecka.

 

Wszystkie te sytuacje mogą wywołać delikatne przeciążenia i napięcia w obrębie odcinka szyjnego. Dodając do tego czynniki prenatalne np. silny stres mamy układ mięśniowo-szkieletowy malucha może być obciążony już od pierwszych chwil życia.

 

Co możesz zrobić jako rodzic?

 

- Zwracaj uwagę na ułożenie główki dziecka podczas snu, karmienia i zabawy.

- Unikaj długotrwałego przebywania w fotelikach samochodowych poza jazdą.

- Korzystaj z bezpiecznych technik noszenia z odpowiednim wsparciem szyi.

- Rozważ konsultację, jeśli widzisz powtarzalne napięcia, asymetrię lub trudności w kontakcie z dzieckiem.

 

Wciąż trwają badania i dyskusje na temat tego, jak klasyfikować i leczyć zaburzenia napięcia w okresie niemowlęcym. Jedno jest pewne: twoja czujność, obserwacja i szybka reakcja mogą realnie wesprzeć zdrowy rozwój dziecka.